dS 20180919 Mooi, niet medogenloos : de Val (van de banken)

Postenpakker

Nico Tanghe
Economieredacteur

Hoe mooi de reconstructie ook is, één ding komt te weinig aan bod: wie maakte fouten en wie was ­verantwoordelijk?

Mooi, niet meedogenloos

Stijlvol en vooral heel educatief. Voor wie de financiële crisis tien jaar geleden niet (bewust) heeft meegemaakt of nog ­altijd niet begrijpt hoe de ­financiële sector tien jaar geleden de hele westerse wereld in een diepe ­economische crisis stortte, is de docureeks van Michaël van Droogenbroeck op Canvas een echte aanrader.

De opvolger van Paul D’Hoore bij de VRT reconstrueert er aan de hand van tientallen getuigenissen de stroom van dramatische gebeurtenissen die wereldwijd de financiële dominostenen deden omvallen, tot de Belgische banken toe. En hoewel we nog maar de eerste twee van zes afleveringen konden bekijken, kunnen we nu al zeggen dat Van Droogenbroeck er moeiteloos in slaagt om de aandacht van de ­kijker vast te houden met een vlotte mix van gevatte quotes, heldere uitleg en dramatische archiefbeelden.

Meer nog, door niet alleen politici, journalisten en bankiers aan het woord te laten, maar ook de slachtoffers, slaagt hij erin de enorme gevolgen van de financiële crisis voor de volledige samenleving (en dus ook u en mij) tastbaarder en dus relevanter te maken. Zo toont Van Droogenbroeck in de eerste aflevering uitgebreid beelden van huisuitzettingen in de VS, waar honderdduizenden mensen hun huis onder fysieke dwang moesten verlaten omdat ze hun (subprime-)hypotheek niet konden afbetalen. Iets wat hier in Europa vaak niet meer dan een cijfer in de kranten was, wordt zo pijnlijk zichtbaar voor een breed publiek.

Maar op één punt bleef ik als kijker wel op mijn honger. Hoe mooi de reconstructie ook is, één ding komt te weinig aan bod. Wie maakte fouten en wie was verantwoordelijk? Geen enkele keer worden de geïnterviewde bankiers, politici of slachtoffers kritisch aangepakt. Zo mogen alle geïnterviewde topbankiers zonder tegenspraak claimen dat ze de crisis niet zagen ­aankomen. Maar klopt dit wel? Hun banken verkochten zelf CDO’s en maakten er honderden miljoenen winst mee, hoe kan je dan de gevaren van dit soort producten zo slecht inschatten? Was het hun taak niet om die risico’s beter in kaart te brengen? Werden ­interne alarmsignalen genegeerd?

Of wat te zeggen van de Amerikaanse vrouw die getuigt dat ze 90 procent van haar maandinkomen nodig had om haar subprime-hypotheek af te betalen. Ook hier was een kritische vraag op zijn plaats geweest. Net als bij de boze Fortis-aandeelhouders die dachten dat hun spaargeld veilig was. Dat is het nooit op de beurs. Maar dat belet niet dat u moet blijven kijken. En de schuldvraag? Die is voor de rechtbank.

http://www.standaard.be/cnt/dmf20180919_03766447